Zróżnicowane ukształtowanie terenu i szata roślinna decydują o atrakcyjności krajobrazu gminy Tyczyn. Nad brzegami Strugu i mniejszych potoków, spotkać można pozostałości pradawnych lasów łęgowych: rosnące pojedynczo lub w grupach olsze, topole, wierzby, wiązy, jesiony i zespoły łozowisk. Po występujących tu kiedyś bagnach porośniętych olsem - zespołem roślinności związanym z wodą stojącą, a także lasach liściastych z bogatym runem, nie ma już śladu. Ich miejsce zajęła gęsta zabudowa wsi, pola uprawne i łąki, a drzewa rosną kępami wzdłuż pól, dróg i wokół domów. Na nizinnych łąkach spotkać można turzyce, jaskry, kaczeńce, niezapominajki, chociaż melioracja wpłynęła na znaczne zubożenie łąkowego świata roślin.

W pozostałej pagórkowatej części gminy, krajobraz ma dużo bardziej urozmaiconą rzeźbę. Dominują tu wzgórza o długich spłaszczonych grzbietach i łagodnych stokach, pociętych debrzami - jak nazywa się tu parowy i jary. Wzgórza przedzielone są nieckowatymi dolinami o płaskich dnach. Grzbiety wzniesień położone są na wysokości 350-390 m n.p.m., a różnice wysokości terenu wynoszą od 130 do 170 m. W tej części gminy można wyróżnić kilka znaczniejszych wzniesień. Bezpośrednio nad Tyczynem wznosi się Dalnica (343 m n.p.m.), Przylasek Hermanowski leży w paśmie sięgającym 384 m n.p.m., grupa wzniesień zwana Działem Matysówki leży na wysokości 361-366 m n.p.m., a między dolinami potoków Chmielnik, Strug i Tatyna zalega długi grzbiet - tzw. Dział Borówek o wysokości 363-372 m n.p.m.

Na zboczach niższych wzniesień występują niewielkie zagajniki, w których oprócz drzew liściastych spotkać można też sosny, brzozy, graby i gdzieniegdzie buki. Miedze i skarpy śródpolne to siedliska tarniny i dzikiej róży. Bardziej na południe, na szczytach i stokach wzniesień pojawia się inny rodzaj lasów: ciemnozielonych latem i zielonych zimą. To pozostałości prawiekowej buczyny karpackiej. Obok buków występują też jodły, a w wilgotniejszych miejscach - jesiony, graby i jarzębiny. W runie leśnym spotkać można wiele roślin charakterystycznych dla obszarów górskich, m.in. żywiec gruczołowaty, skrzyp olbrzymi, lepiężnik biały, a także rośliny chronione - bluszcz, barwinek, marzankę wonną, śnieżyczkę przebiśnieg czy kopytnik.

Najbardziej atrakcyjna krajobrazowo, południowo-wschodnia część gminy stanowiąca ok. 13% jej obszaru (ok. 1 100 ha), wchodzi w skład Hyżniańsko-Gwoźnickiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Jego granica przebiega wzdłuż dróg wiodących z Chmielnika do Kielnarowej i dalej przez Borek Stary w kierunku wsi Brzezówka (gm. Hyżne). Obejmuje on część wzgórz ciągnących się od Hyżnego w kierunku Matysówki, między dolinami rzeki Strug i potoku Chmielnik. Najwyżej położoną partię wzgórz porasta ok. 100-hektarowy kompleks leśny, tzw. Borkowski Las. Piękno obszaru gminy można podziwiać z ponad 20 miejsc określanych jako punkty widokowe.

W wielu sołectwach gminy Tyczyn znajdują się cenne, zasługujące na ochronę obiekty dendrologiczne. Na listę pomników przyrody wpisane zostały dwa dęby szypułkowe (o obwodach 536 i 545 cm) rosnące na terenie parku dworskiego w Tyczynie oraz grupa drzew przy szkole podstawowej w Borku Starym składająca się z dwóch dębów szypułkowych (o obwodach 425 i 475 cm) oraz lipy drobnolistnej (obwód 480 cm).

Na terenie całej gminy występują różne gatunki wolno żyjących zwierząt. Są tu zające, wiewiórki, lisy, kuny, a w pobliżu większych skupisk leśnych - borsuki, sarny, jelenie i dziki. Wiele jest też gatunków ptactwa, m.in. łowne - kuropatwy i bażanty, rzadkie - kwiczoły, jarząbki, myszołowy, zimorodki, krzykliwe orliki, górskie pliszki, drapieżne - jastrzębie i pospolite, ale pięknie śpiewające - skowronki, słowiki, drozdy, sikorki i wilgi. Wśród spotykanych płazów są m.in.: salamandra plamista, traszka, kumak górski, ropucha szara i rzekotka drzewna, a wśród gadów: jaszczurka - zwinka i żyworodna, padalec czy żmija zygzakowata.