strona główna mapa kontakt /
a
a
a
/ Skróty Kontrast
biuletyn
Towarzystwo Miłośników Ziemi Tyczyńskiej
ul. Mickiewicza 25, 36-020 Tyczyn
tel.: (17) 221 93 63, 221 94 10
prezes: Elżbieta Baran

 

Towarzystwo Miłośników Ziemi Tyczyńskiej zostało powołane jesienią 1966 r. przez grupę miejscowych „społeczników” pod nazwą Koło Miłośników Historii Tyczyna. Celem nowo utworzonej organizacji było zjednoczenie ówczesnych miejscowych władz z mieszkańcami Tyczyna wokół obchodów 600-lecia nadania praw miejskich Tyczynowi przez króla Kazimierza Wielkiego w 1368 r. Towarzystwo Miłośników Historii Tyczyna było również inicjatorem opracowania Księgi Jubileuszowej – „600 lat Tyczyna”.

            W ciągu 45 lat istnienia Towarzystwo zmieniło nazwy od: Koła Miłośników Historii Tyczyna, Koła Miłośników Tyczyna po Towarzystwo Miłośników Regionu Tyczyna i Towarzystwo Miłośników Ziemi Tyczyńskiej.

            Przez lata zmieniali się prezesi i zarządy, zmieniały się priorytety działalności. Pierwszymi założycielami Towarzystwa było 27 mieszkańców Tyczyna, a pierwszym prezesem został Józef Prokop. Głównym celem działania tej grupy było przygotowanie obchodów 600-lecia Tyczyna, zbieranie materiałów do przyszłego Muzeum Regionalnego, skupienie w swoich szeregach ludzi oddanych historii, kulturze i potrzebom dnia dzisiejszego miasteczka, dbanie o zabytki, współpracę z placówkami kulturalnymi.

            Kolejnymi prezesami byli: Bolesław Piotrowski (1977 – 1981), Antoni Mikrut (1981 – 1992), za którego kadencji powstało Muzeum Regionalne, do którego jako zbieracz pamiątek przekazał 120 ze swoich zbiorów prywatnych. Od 1992 – 2003 funkcję prezesa pełniła Anna Kowalczyk. W tym okresie odbyło się wiele spotkań z ciekawymi ludźmi, zostały odnowione przydrożne kapliczki a także odsłonięto tablicę pamiątkową poświęconą Jerzemu z Tyczyna. Kolejne wybory w 2003 r. wysunęły na prezesa rzeszowskiego literata Jerzego Fąfarę. Nastąpiła rejestracja Towarzystwa Miłośników Ziemi Tyczyńskiej w Krajowym Rejestrze Sądowym. 27 września 2011 r. został powołany nowy Zarząd, na czele którego stanęła Tyczynianka, rozmiłowana w historii swojego miasteczka – Zofia Domino. W skład Zarządu weszły następujące osoby:

v-ce prezes – Elżbieta Baran

sekretarz – Elżbieta Domino

skarbnik – Beata Rychlik

członkowie – Barbara Stempniowska i Tadeusz Domino.

            Towarzystwo jest zrzeszeniem osób zainteresowanych popularyzacją historii Tyczyna i okolic, ochroną dziedzictwa kulturowego i krajobrazowego, rozwojem działalności kulturalnej i oświatowej. Celem Towarzystwa jest upowszechnienie wiedzy o tradycjach, historii miasta i gminy, podejmowanie inicjatyw zmierzających do zachowania dziedzictwa kulturowego, oddziaływanie na rozwój kultury, oświaty, wspieranie twórczości literackiej, muzycznej, plastycznej, kształtowanie lokalnego patriotyzmu, pobudzanie twórczych inicjatyw obywatelskich.

            Do osiągnięcia zamierzonych celów Towarzystwo dąży przez:

- inspirowanie prac badawczych nad historią i teraźniejszością Tyczyna;

- prowadzenie działalności wydawniczej i informacyjnej;

- współdziałanie z placówkami kulturalnymi, oświatowymi i organizacjami społecznymi;

- współpracę ze środkami masowego przekazu do prezentowania dorobku Towarzystwa;

- współdziałanie z władzami samorządowymi;

- współdziałanie z Parafią Rzymsko – Katolicką;

- utrzymywanie więzi z osobami szczególnie zasłużonymi dla Tyczyna i regionu.

            Obecnie Towarzystwo liczy 60 członków. Misją Towarzystwa jest:

„Uczyć młode pokolenie znać i kochać wielką przeszłość Ojczyzny dla zbudowania Jej przyszłości”. Działalność Towarzystwa oparta jest na pracy społecznej członków.

 

 

Działalność T.M.Z.T. w latach 2011 – 2014.

 

2011

- współpraca z klubem „Młodego Tyczyniaka”;

- realizacja programu „Zapraszamy do Tyczyna” dla uczniów szkół gminy Tyczyn;

- Rajd: poznajemy gminy Doliny Strugu;

- lekcje muzealne we współpracy z Miejsko – Gminną Biblioteką;

- odwiedzanie grobów zasłużonych dla tyczyńskiej oświaty;

- zorganizowanie „Wieczoru Wspomnień” poświęconego byłej dyrektor LO Wincenty Dąbrowskiej w 30-lecie Jej śmierci;

- współpraca z Głosem Tyczyna, umieszczając artykułu o działalności Towarzystwa.

 

2012

- Obchody „Dni Judaizmu” pod hasłem: „Nasi bracia starsi w wierze”;

- włączenie się w obchody jubileuszu 644 lat Tyczyna i 45 lat T.M.Z.T. – 19.03.2012 r.;

- ogłoszenie konkursu plastycznego na temat: „Piękno Ziemi Tyczyńskiej” w ramach obchodów Dni Tyczyna;

- uczczenie 70-ej rocznicy wywiezienia tyczyńskich Żydów do getta w Rzeszowie (artykuły w Głosie Tyczyna: „Społeczność żydowska w Tyczynie” lekcje na temat historii tyczyńskich Żydów);

- wycieczka do Bełżca – miejsca kaźni m. in. tyczyńskich Żydów;

- włączenie się w obchody Europejskich Dni Dziedzictwa; referaty: „Historia tyczyńskiego szkolnictwa do 1939 r.” – Elżbieta Baran, „Oblicze życia dawnego Tyczyna” – Zofia Domino;

- zorganizowanie wystawy: „Lata 60-te w Tyczynie” popartej referatem Elżbiety Baran;

- wydanie folderu o Tyczynie na jubileusz 645-lecia Tyczyna;

- zorganizowanie wycieczek dla młodzieży: „po państwie tyczyńskim: Siedliska, Sołonka, Straszydle, oraz do Krakowa „śladami królów polskich związanych z Tyczynem”;

- zorganizowanie konkursów:

plastyczny: „Św. Katarzyna patronką Tyczyna”

historyczny: „Królowie polscy a Tyczyn”

 

2013

- uroczyste obchody jubileuszu 645-lecia Tyczyna i 150-lecia wybuchu powstania styczniowego;

- wmurowanie tablicy na budynku pałacu Wodzickich upamiętniającej udział w powstaniu styczniowym hr. Ludwika Wodzickiego i 19 młodych Tyczyniaków i 2 mieszkańców Budziwoja;

- koncert pieśni patriotycznych dla mieszkańców Tyczyna z okazji rocznicy powstania styczniowego w wykonaniu artystów operowych rodem z Tyczyna – Ryszarda i Roberta Cieślów;

- wydanie specjalnej wkładki do Głosu Tyczyna poświęconej rocznicy powstania styczniowego;

- zorganizowanie uroczystości związanej z 30-tą rocznicą śmierci wieloletniego proboszcza Stanisława Bąka i promocją książki – biografii ks. Bąka pt. „Ukochałem Boga, Ojczyznę i ludzi” autorstwa ks. Pawła Pratki;

- Organizacja wycieczek:

„Śladami Jana Klemensa Branickiego”

„Perły Podkarpacia”

„Śladami generała Sikorskiego” do Hyżnego dla uczniów gimnazjum;

zorganizowanie Świątecznego Koncertu Kolęd w pałacu Wodzickich w wykonaniu Ryszarda i Roberta Cieślów.

 

2014

            Rok 2014 również obfitował w wiele inicjatyw T.M.Z.T we współpracy z Centrum Dziedzictwa i MGOK-iem. W lutym 2014 w Centrum Dziedzictwa został wyświetlony film „Syberiada” oparty na książce naszego rodaka z Kielnarowej Zbigniewa Domino pt. „Syberiada polska”.

            Projekcja filmu związana była z rocznicą wywózki wielu Polaków zamieszkałych kresy Rzeczpospolitej na daleką Syberię. W tym exodusie uczestniczyli bracia: 10-letni Zbigniew Domino i 4-letni Tadeusz wraz z rodzicami. Młodszy z braci Tadeusz, obecnie mieszkaniec Tyczyna i członek TMZT był honorowym gościem uczestniczącym w projekcji filmu, po zakończeniu której podzielił się z widzami wspomnieniami z tamtego, jakże tragicznego czasu. Projekcja była również przedstawiona uczniom gimnazjum.

            Z okazji 645-ej rocznicy założenia Tyczyna TMZT wydał folder o pięknej, tyczyńskiej świątyni, którym obdarowano wszystkich uczestników uroczystości.

            Towarzystwo wraz z Centrum Dziedzictwa było organizatorem kilkudniowej imprezy poświęconej tradycjom i obrzędom żydowskim pod nazwą „Muzeum na kółkach”. We wrześniu 2014 TMZT było współorganizatorem uroczystości związanych z setną rocznicą wybuchu I wojny światowej i 75-ą rocznicę tych wydarzeń na Ziemi Tyczyńskiej przekazali w swych wystąpieniach: Zofia Domino – prezes TMZT, Elżbieta Baran – c-ce prezes oraz Maciej Terczyński – członek.

Jak co roku Towarzystwo było organizatorem konkursu plastycznego „Piękno Ziemi Tyczyńskiej” oraz wycieczek dla młodzieży:

- śladami gen. Sikorskiego do Hyżnego;

- do Krakowa i Niepołomic;

dla dorosłych:

- do Leżajska, Głogowa, Mazur;

- po Państwie Tyczyńskim: Lubenia, Sołonka, Straszydle, Budziwój.

            9 listopada 2014 r. z inicjatywy Towarzystwa odsłonięto tablicę pamiątkową na budynku Szkoły Podstawowej w Hermanowej poświęconej młodym mieszkańcom Hermanowej, który na apel ówczesnego Kierownika szkoły wstąpił do Legionów J. Piłsudskiego. Uroczystość związana jest z setną rocznicą Ich Czynu Niepodległościowego.


2015 r.
W 2015 r. TMZT przy współpracy z innymi instytucjami zorganizowało wiele imprez.
W lutym, w rocznicę wywózki Polaków na Sybir dla uczniów Zespołu Szkół i Gimnazjum
w Tyczynie w CDKiT wyświetlony został film „Syberiada Polska” z udziałem jednego
z bohaterów filmu – p. Tadeuszem Domino, mieszkańcem Tyczyna, który jako dziecko przeżył wywózkę na Sybir.
Wspólnie z CDKiT zorganizowane zostało spotkanie wraz z wystawą zdjęć „Z podróży rowerem do Gruzji, Armenii i Bałkanach” z młodymi podróżnikami z Tyczyna: Marcinem Kościółkiem, Arkadiuszem Konkolem, Łukaszem Ocieczkiem.
We współpracy z ZMW „Wici” zorganizowana została uroczystość z okazji 120-lecia Ruchu Ludowego na Ziemi Tyczyńskiej z udziałem byłych działaczy.
Niezwykle interesujący był wernisaż rycin przedstawiających wycinki z prasy zagranicznej XIX w. pt. „Powstanie styczniowe w prasie zagranicznej”. Właścicielem tej kolekcji był dyrektor Warszawskiej Filharmonii im. Romualda Traugutta – Krzysztof Kur, który opowiedział o swojej kolekcji. Spotkanie uświetnił mini-recital pieśni patriotycznych w wykonaniu solistów. Wystawa była zorganizowana przy współpracy z Narodowym Centrum Kultury oraz CDKiT i M-GOK w Tyczynie.
W Klasztorze o.o. Dominikanów w Borku Starym zorganizowany był „Koncert pieśni Maryjnych” w wykonaniu artystów światowych scen operetkowych Ryszarda i Roberta Cieślów – związanych rodzinnie w Tyczynem. Solistom akompaniował chór „Ave Maria” działający przy kościele o.o. Saletynów w Rzeszowie.
Realizując zadania mające na celu popularyzację historii naszego regionu wśród młodego pokolenia TMZT we współpracy ze szkołami gminy Tyczyn był organizatorem konkursów plastycznych:
- „Piękno Ziemi Tyczyńskiej”,
- „Święta Katarzyna patronką gminy Tyczyn”.
Oprócz ww. imprez zorganizowano wystawę pt. „Legioniści Ziemi Tyczyńskiej” oraz lekcje historii w CDKiT dla uczniów Zespołu Szkół i Gimnazjum na temat:
- „Udział mieszkańców Ziemi Tyczyńskiej w Legionach”,
- „Początek II wojny światowej w Tyczynie”,
- „I wojna światowa na naszych ziemiach”.
Lekcje historii przeprowadziły Zofia Domino i Elżbieta Baran.
W ramach kształcenia lokalnego patriotyzmu wśród młodzieży Zofia Domino była organizatorem pięciu wycieczek po Tyczynie wraz z prelekcją o historii Tyczyna. Dla uczniów gimnazjum była zorganizowana wycieczka do Pustkowa – byłego obozu, gdzie znajdują się mogiły mieszkańców Tyczyna.
12 grudnia 2015 r. odbyło się walne zebranie członków Towarzystwa, w którym wzięli również udział zaproszeni goście w osobach: Burmistrz Tyczyna - p. Janusz Skotnicki, Przewodniczący Rady Miejskiej - p. Adam Skowroński, ks. Proboszcz – dr Marian Czenczek, dyrektorzy szkół. Pani prezes TMZT Zofia Domino po przedstawieniu sprawozdania z działalności w czasie 4-letniej kadencji, złożyła rezygnację z pełnienia funkcji. W wyniku głosowania nowym prezesem została dotychczasowa v-ce prezes Elżbieta Baran. W skład nowego Zarządu weszli: Barbara Stempniowska – v-ce prezes, Elżbieta Domino – sekretarz, Teresa Bednarz – skarbnik, członkowie: Zofia Domino, Beata Rychlik, Marta Baran, Halina Drążek, Tadeusz Domino, Jan Malak. Komisję rewizyjną reprezentowali: Zofia Matys, Ryszard Fornal, Anna Bocek. W ciągu ostatnich czterech lat liczba członków powiększyła się 3-krotnie, wobec tego skład Zarządu zwiększył się do 9 osób.

2016 r.
W nowej kadencji prezes TMZT wraz z Zarządem w swej działalności opierać się będą na słowach M. Curie-Skłodowskiej „Człowiek nigdy nie ogląda się na to, co zrobione, ale na to patrzy, co ma przed sobą do zrobienia”.
Towarzystwo w dalszym ciągu będzie wspierać twórczość literacką i plastyczną oraz kształtować patriotyzm wśród młodego pokolenia. O planowanych zadaniach do realizacji
w 2016 r. prezes Elżbieta Baran poinformowała członków podczas „Wieczoru z kolędą” zorganizowanego w Centrum Dziedzictwa 30 stycznia 2016 r.
Spotkanie „Przy kominku” skupiło na wspólnym kolędowaniu nie tylko członków TMZT lecz także zaproszonych gości: Burmistrza Tyczyna - Janusza Skotnickiego z żoną, Przewodniczącego Rady Miejskiej – Adama Skowrońskiego z żoną, ks. Proboszcza – dr Mariana Czenczka. Staropolskie kolędy i pastorałki pięknie brzmiały przy akompaniamencie muzyki akordeonowej w wykonaniu członków Zbigniewa Sztaby i Jana Muchy. Realizując zadanie kształtowania patriotyzmu wśród młodych Towarzystwo włączyło się w obchody 1050-lecia Chrztu Polski.
We współpracy ze Szkołą Podstawową w Tyczynie ogłoszono:

  • konkurs plastyczny dla klas IV – VI pt. „Polska Piastów – Chrzest Polski” (tekst i prezentacja multimedialna).
  • konkurs plastyczny dla klas 0 – III pt. „Chrzest Polski w dziecięcej wyobraźni”.

Pierwszy etap konkursu odbył się w szkołach gminy Tyczyn, zaś II etap został rozstrzygnięty 8 kwietnia na uroczystości w Szkole Podstawowej w Tyczynie. Na organizację tej uroczystości Towarzystwo przekazało kwotę 1.430,00 zł, na którą złożyło się: 660,00 zł – nagrody; 400,00 zł – koszt rekonstrukcji historycznej dla uczniów; 210,00 zł – poczęstunek dla laureatów i gości; 160,00 zł – dowóz uczniów z gminy.
W dniu 3 maja członkowie TMZT spotkali się na „Majówce” w ogrodzie p. Izabeli Domino – jednej z założycieli Towarzystwa. Spotkanie upłynęło w serdecznej atmosferze wśród śpiewu Pieśni Maryjnych a także biesiadnych. Uczestnicy spotkania mieli również okazję zwiedzenia prywatnego Muzeum – Skansenu p. Izabeli. „Majówka” stanowiła początek obchodów 50-lecia TMZT przypadającego na jesień 2016 r.
19 maja w budynku Uniwersytetu Rzeszowskiego odbył się II Kongres Stowarzyszeń Regionalnych woj. Podkarpackiego pod nazwą „Dziedzictwo – Pamięć – Tożsamość”. Zapoczątkował on proces integracji organizacji pozarządowych w propagowaniu dziedzictwa historycznego i kulturowego Podkarpacia. Kongres był okazją do zaprezentowania swej działalności, której celem jest ochrona dziedzictwa „Małych Ojczyzn”, aktywizacja społeczności lokalnych, wspieranie samorządów w promocji regionu. TMZT zostało zaproszone zarówno do uczestnictwa w Kongresie jak i wpisane na listę organizatorów. Wystawa materiałów związanych z działalnością Towarzystwa w ostatnich 5 latach (plakaty, zdjęcia z imprez, artykuły z „Głosu Tyczyna”) wzbudzała duże zainteresowanie wśród zwiedzających. Wystąpienie p. Zofii Domino (byłej prezes TMZT i członka Komitetu Organizacyjnego Kongresu) na temat uroczystości upamiętniających wydarzenia historyczne w naszym regionie (odsłonięcie tablic pamiątkowych poświęconych uczestnikom powstania styczniowego z Tyczyna i Hermanowej) cieszyło się dużym zainteresowaniem słuchaczy.
31 maja w ramach obchodów Dni Tyczyna TMZT już po raz piąty było organizatorem konkursu plastycznego dla uczniów szkół gminy Tyczyn pt. „Piękno Naszej Ziemi Tyczyńskiej”. Do komisji wpłynęło 198 prac ukazujących uroki naszej tyczyńskiej ziemi w kategoriach: prace plastyczne, albumy, prezentacje multimedialne. Nagrody na kwotę 1.880,00 zł ufundowało Towarzystwo.
W lipcu br. TMZT włączyło się w przyjęcie młodzieży francuskiej przybyłej na Światowe Dni Młodzieży. Wydane zostały foldery w języku francuskim oraz polskim przedstawiające miejsca i obiekty na terenie Tyczyna, które warto zobaczyć. Koszt włączenia się TMZT w przyjęcie młodzieży to 1.100,00 zł.
W dniach: 5, 6, 7 sierpnia TMZT było organizatorem wycieczki do miejsc „gdzie zaczęła się Polska” i do Sanktuariów z tym związanych. 50 osobowa grupa pod kierownictwem organizatorki p. Zofii Domino zwiedziła: - Sanktuarium w Łagiewnikach, - Sanktuarium w Licheniu, - Kruszwicę (miejsce związane z legendami), - Gniezno (pierwszą stolicę państwa), Ostrów Lednicki i Pola Lednickie (prawdopodobne miejsce chrztu Mieszka I i źródło chrzcielne Polski), - Sanktuarium w Częstochowie. Wycieczka pozwoliła uczestnikom głębiej poznać początki dziejów naszej Ojczyzny.   

 

Opracowała:

Elżbieta Baran – prezes TMZT

 

atrakcje / zabytki
kalendarz
Wyświetl kalendarz na poprzedni miesiąc p październik 2025 Wyświetl kalendarz na następny miesiąc n
p w ś c p s n
 12345
6789101112
13141516171819
20212223242526
2728293031 
[ZAMKNIJ] Nowe zasady dotyczące cookies. W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu końcowym. Możecie Państwo dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących cookies.